KRİPTO PARA BORSALARININ TEKNİK ALTYAPI YETERSİZLİĞİ NEDENİYLE ZARARA NEDEN OLMALARI VE TAZMİNAT YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Bitcoin ve diğer altcoinlere Borsalar üzerinden yatırım yapanların Borsa’dan kaynaklı zararları son zamanlarda gündeme geldi. Bitcoin fiyatlarında dalgalanmalar başladığı zamanlarda Borsaların sistemlerine yüklenmeler oluyor ve gerekli altyapıya sahip olmayan Borsaların bu süreçlerde hizmet veremez hale gelebiliyor. Dakikarın önemli olduğu sanal para piyasasında alım satım işlemini gerçekleştiremeyen kullanıcılar büyük miktarlarda para kaybı yaşayabiliyor. Bu noktada kripto para borsalarının sorumluluklarını yerine getiremedikleri gündeme geliyor. Şöyle ki kripto para borsasının kullanıcıya taahütü olan “Kripto para alım-satım işlemi yapılan sanal pazar yeri sunma” hizmetini en kritik anlarda yerine getirememiş oluyor ve bu nedenle kullanıcı zarara uğramış oluyor.

Peki zarara uğrayan kripto borsa kullanıcısının zararını borsadan tazmin etmesi mümkün mü?

Burada haksız fiil sorumluluğunu incelemek gerekecektir.

Haksız fiil sorumluluğun 5 unsuru mevcut;

1- FİİL

Haksız fiil yönünden fiil; yalnız hareketi değil, harekete geçilmesi gerekirken hareketsiz kalınmasını da unsur olarak kabul eder. Hareketsiz kalmanın (kaçınmanın -menfi davranışın) bir hukuka aykırı fiil teşkil etmesi ve sorumluluğa yol açabilmesi için failin o davranışta bulunması gerekirken hareketsiz
kalmış olması gerekir. Örneğin; belli bir zamanda hastaya bir ilacı içirmesi gereken hasta bakıcının bu hareketi yapmamış olması bir haksız fiil teşkil eder. Bu doğrultuda stabil alım satıma imkan veren pazar yeri sunma hizmetini vermeyen borsanın, fiil unsurunu gerçekleştirdiği ortadadır.

2. ZARAR

Haksız fiil sorumluluğunun gündeme gelmesi için 5 unsurunun mevcut olması zorunludur. Bu unsurlardan birisi de zarardır. Haksız fiil sonucu ortaya bir zararın çıkması gerekmektedir. Kripto para borsalarında teknik altyapı eksiklikleri nedeniyle işlem yapılamaması sonucunda zarar ortaya çıkar. Zarar unsurunun mevcut olduğunu söyleyebiliriz. Ancak burada zararın ispat edilmesi problemi gündeme gelecektir. Burada kullanıcının hizmet verilemeyen zamanda yapmak istediği işlemi ispat etmesi gerekmektedir. Kanaatimizce bu durum son derece zordur. Çünkü sistem arıza verdiği için işlem yapılamamaktadır. Mahkemenin dava sırasında bu zorluğu dikkate alması ve hayatın olağan akışı doğrultusunda karar vermesi gerekmektedir.

Zararın kolay bir şekilde ispatlanması adına ileride kripto borsalarda ani çöküşler meydana gelirse yapmak istediğiniz işlemi kripto borsanın mail adresine kimliğinizin fotoğrafı ile birlikte göndermeniz iyi olacaktır.

3- UYGUN İLLİYET BAĞI (NEDENSELLİK)

Uygun illiyet bağı nedensellik ilişkisini ifade eden unsurdur. Yani fiil ile zarar arasında nedensellik bağı bulunmalıdır. Teknik altyapı yetersizliği sonucu hizmet veremeyen kripto para borsasının zarara neden olması durumunda illiyet bağı mevcuttur ve haksız fiil kapsamındadır.

4- KUSUR

Öncelikle, zararlı sonucu istememekle beraber, bu sonucun meydana gelmemesi için durum ve koşulların gerekli kıldığı tedbirlerin alınmamasına ve özenin gösterilmemesine ihmal denir. İhmal kusur kapsamındadır. Kripto borsası gerekli altyapıyı kurmaması ihmaldir ve kusur unsuru mevcuttur.

5- HUKUKA AYKIRILIK

Kripto Para Borsası kullanıcılarına pazaryeri hizmeti sunmaktadır. Taahhütü budur. Bu taahhütünü yerine getirmemesi nedeniyle hukuka aykırılık unsurunun mevcut olduğu açıktır.

SONUÇ OLARAK

Tüm bu nedenlerle teknik altyapı yetersizliği sonucu kritik dönemlerde hizmet veremeyen ve kullanıcılarını zarara uğratan kripto para borsaları zarardan sorumludur ve dava açılması durumunda zararın ispatlanması zorluğu aşılırsa tazminat olarak zarar karşılanabilir.aa