BELEDİYE ALACAKLARI

Belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişisi olan belediyelerin gelirleri Belediye Kanunu madde 59’da belirtildiği üzere şunlardır;

  a) Kanunlarla gösterilen belediye vergi, resim, harç ve katılma payları.

 b) Genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan pay. 

c) Genel ve özel bütçeli idarelerden yapılacak ödemeler.

 d)Taşınır ve taşınmaz malların kira, satış ve başka suretle değerlendirilmesinden elde  edilecek gelirler.

 e) Belediye meclisi tarafından belirlenecek tarifelere göre tahsil edilecek hizmet     karşılığı ücretler.

 f) Faiz ve ceza gelirleri.

g) Bağışlar.

h) Her türlü girişim, iştirak ve faaliyetler karşılığı sağlanacak gelirler.

VERGİLER

  1. İlan ve reklam vergisi: Belediye Gelirleri Kanunu madde 13’te belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü ilan ve reklam, İlan ve Reklam Vergisine tabidir. Vergi mükellefi; ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzelkişilerdir. Fakat ilan ve reklam işlerini mutat meslek olarak ifa edenler, başkaları adına yaptıkları ilan ve reklamlara ait vergileri mükellefler adına ilgili belediyeye yatırmaktan sorumludurlar.
  2. Eğlence Vergisi: Belediye sınırları ile mücavir alanlar içinde yer alan eğlence işletmelerinin faaliyetleri Eğlence Vergisine tabidir. Verginin mükellefi, eğlence yerlerini işleten gerçek veya tüzel kişilerdir. 
  3. Haberleşme Vergisi: Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde Posta Telgraf Telefon işletmesi tarafından tahsil edilen telefon, teleks, faksimili ve data ücretleri (tesis, devir ve nakil ücretleri hariç) Haberleşme Vergisine tabidir.  Haberleşme Vergisinin mükellefi, telefon, teleks, faksimili ve data ücretlerini tahsil eden Posta Telgraf Telefon İdaresidir.
  4. Elektrik ve Havagazı Vergisi: Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde elektrik ve havagazı tüketimi, Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisine tabidir. Elektrik ve Havagazı tüketenler, Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisini ödemekle mükelleftirler. Elektrik enerjisini tedarik eden ve havagazını dağıtan kuruluşlar, satış bedeli ile birlikte bu verginin de tahsilinden ve ilgili belediyeye yatırılmasından sorumludurlar.
  5. Yangın Sigortası Vergisi: Belediye sınırları ve mücavir alanlar içindeki menkul ve gayrimenkul mallar için yapılan yangın sigortaları dolayısıyla alınan primler; Yangın Sigortası Vergisine tabidir. Yangın Sigortası Vergisini, sigorta şirketleri ödemekle mükelleftir.
  6. Çevre ve Temizlik Vergisi:  Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir. Verginin mükellefi, binaları kullananlardır. Mükellefiyet binanın kullanımı ile başlar. Her yıl, emlak vergisinin taksit sürelerinde ödenir.(1. Taksit mayıs, 2. Taksit kasım ayının sonuna kadar ödenir.)

 Büyükşehir belediyelerinde büyükşehir sınırları ve mücavir alanları içinde belediyelerince tahsil edilen emlak vergisi tutarının tamamı ilgili ilçe ve ilk kademe belediyeleri tarafından alınır. Bunlardan büyükşehir belediyesine veya özel idareye ayrıca pay kesilmez. 

g.     Emlak Vergisi: 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’na göre bina vergisi ve arazi vergisi de Belediye gelirleri arasındadır. Arazi vergisine gelince; Belediye sınırları içinde belediyece parsellenmiş arazi arsa sayılır ve arazi vergisi kapsamındadır. Bina ve arazi vergisini; binanın veya arazinin maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edenler öder. Bir bina veya araziye paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftirler. Elbirliği mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumlu olurlar. 

HARÇLAR

  1. İşgal Harcı: Belediye sınırları içinde bazı alanların işgali dolayısıyla alınan harçtır. İşgal için izin alınmamış olması harcı kaldırmaz.
  2. Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı: Ulusal bayram günlerinde çalışmaları belediyelerce izne bağlı işyerlerine ruhsat verilmesi, Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcına tabidir.
  3. Kaynak Suları Harcı: Özel kaplara doldurulup satılacak olan kaynak sularının (işlenmiş sular dahil) belediyelerce denetlenerek hangi kaynaklara ait olduklarını gösterecek şekilde bu kaplara özel işaret konulması, Kaynak Suları Harcına tabidir.
  4. Tellallık Harcı: Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediyelere ait hal, balıkhane, mezat yerleri ve ilgilinin isteğine bağlı olarak belediye münadisi veya tellalı bulundurulan sair yerlerde, gerçek veya tüzelkişiler tarafından her ne surette olursa olsun her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve mahsüllerin satışı, Tellallık Harcına tabidir. Tellallık Harcını, mal ve mahsullerini satan gerçek veya tüzel kişiler ödemekle mükelleftirler.
  5. Hayvan Kesimi, Muayene ve Denetleme Harcı: Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde, belediyelerce veya yetkili mercilerce verilen izne dayanılarak özel kişi ve kuruluşlarca tesis edilen mezbaha ve kanaralarda kesilen hayvanların kesim öncesi ve sonrası muayenesi veya belediye sınırları ve mücavir alanlar dışında kesilmiş olup da belediye sınırı içinde satışa arz edilecek etlerin sağlık bakımından muayene ve denetlenmesi, Hayvan Kesimi Muayene ve Denetleme Harcına tabidir.
  6. Ölçü ve Tartı Aletleri Muayene Harcı: Ölçü ve tartı alet ve vasıtaları ile ölçeklerin belediyelerce damgalanması, Ölçü ve Tartı Aletleri Muayene Harcına tabidir.
  7. Bina İnşaat Harcı: Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde yapılan her türlü bina inşaatı (ilave ve tadiller dahil), inşaat veya tadilat ruhsatının alınmasında bina inşaat harcına tabidir. İnşaata ruhsatsız başlanması halinde de harç alacağı doğmuş sayılır. Bina inşaat harcını inşaat, ilave veya tadilat için inşaat ruhsatı alanlar öder.

Yukarıda sayılanlar dışında imar ile ilgili harçlar, yapı kullanma izin harcı, işyeri açma izin harcı gibi harçlar vardır. 

HARCAMALARA KATILIM PAYI

Yol Harcamalarına Katılım Payı: Belediyelerce inşa, tamir ve genişletilmeye tabi tutulan yolların iki tarafında bulunan veya başka bir yola çıkışı olmaması dolayısıyla bu yoldan yararlanan gayrimenkullerin sahiplerinden alınır.

Kanalizasyon Harcamalarına Katılma Payı: kanalizasyon tesisi yapılması halinde, bunlardan faydalanan gayrimenkullerin sahiplerinden alınır.

ÜCRETE TABİ İŞLER

Belediyeler bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve  ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir.

BELEDİYE ALACAKLARININ TAHSİLİ

Belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer'i amme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından doğan diğer alacakları ile; bunların takip masrafları amme alacaklarıdır ve tahsilinde Amme Alacakların Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümleri geçerlidir.

ÖDEME EMRİ

Amme alacağı olan belediye gelirlerini vadesinde ödemeyenlere, 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları gerektiği ödeme emri ile tebliğ olunur. Ödeme emrinde borcun asıl ve ferilerinin mahiyet ve miktarları, nereye ödeneceği, müddetinde ödemediği veya mal bildiriminde bulunmadığı takdirde borcun cebren tahsil ve borçlunun mal bildiriminde bulununcaya kadar üç ayı geçmemek üzere hapis ile tazyik olunacağı, gerçeğe aykırı bildirimde bulunduğu takdirde hapis ile cezalandırılacağı kayıtlı bulunur.

ÖDEME EMRİNE İTİRAZ

Kendisine ödeme emri tebliğ edilen borçlu, borcu olmadığı yahut kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde alacaklı tahsil dairesine itirazda bulunabilir. Ödeme emrini düzenleyen idareye başvurulduğunda, idare borçlunun bu iddiasını dikkate alarak ödeme emrini kaldırabilir. 

Borcun bir kısmına itiraz eden borçlunun o kısmın cihet ve miktarını açıkça göstermesi lazımdır, aksi halde itiraz edilmemiş sayılır.  İtirazında tamamen veya kısmen haksız çıkan borçludan, hakkındaki itirazın reddolunduğu miktardaki amme alacağı % 10 zamla tahsil edilir.

Borçlu idareye borcu olmadığına ilişkin başvuru yapmasına rağmen, idare ödeme emrini düzeltmemekte ise 15 gün içinde borçlu, temsilci veya kefil idare mahkemesinde ödeme emrinin iptali için dava açabilir. Ödeme emri bir vergi borcu için düzenlendi ise vergi mahkemelerine başvurulmalıdır.

Borcun tamamına itirazların tamamen veya kısmen reddi halinde, borçlu ret kararının kendisine tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde mal bildiriminde bulunmak mecburiyetindedir. 

Ödeme emrine karşı itirazı reddedilen, yahut ödemeyip dava da açmayan borçlu hakkında, Danıştay 3. Dairesinin  2014/2792  E.  ve  2017/3797 K. sayılı hükmü gereğince haciz uygulanabileceği ve haciz işlemine karşı açılan davada, ödeme emri aşamasında açılacak idari davada ileri sürülmesi gereken hukuka aykırılıkların işlemin sebep unsurundaki hukuka aykırılık hali olarak incelenmesine olanak bulunmadığı belirtilmiştir.

BORÇ TAKASI

Belediye Kanunu madde 72 gereğince belediyenin genel bütçeli kuruluşlardan, sosyal güvenlik kuruluşlarından, mahallî idarelerden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarından olan özel ve kamu alacaklarının tamamı için alacak ve borçları takas ve mahsup edilebilecektir.