Gelir vergisi, gelir üzerinden alınan bir vergi türüdür. Gerçek kişilerin elde ettikleri gelirler üzerinden alınan bu vergi, bir takvim yılı içinde gerçek kişilerin kazandığı gelirin ve iratların safi tutarı olarak belirlenir. Dolaysız vergi türleri arasında yer alan gelir vergisi, vatandaşların özel durumlarına dikkat edilerek alınır. Genel itibariyle artan oranlı vergi tarifesine sahiptir. Gelir vergisinin hesaplanması için günümüzde online hesaplama araçları kullanılabilir. Ancak bu tip hesaplamaların doğrudan muhasebeciler veya mali müşavirler tarafından yapılması oldukça önemlidir. Gelir vergisi hesaplama işlemlerinde farklı pek çok unsur dikkate alınacaktır. Gelir Vergisi Hesaplama Yöntemi Gelir vergisi nasıl hesaplanır sorusu günümüzde pek çok kesimden insan için merak edilen bir unsurdur. Gelir vergisi hesaplama işlemlerinde bir takvim yılı için gerçek kişilerin kazançlarının miktarına göre farklı oranlarda vergi alınır. Gelir vergisi oranları:
  • 000 TL’ye Kadar | %15
  • 000 TL 22.000 TL’si İçin 3.300 TL, Fazlası | %20
  • 000 TL’nin 49.000 TL’si İçin 8.700 TL, Fazlası | %27
  • 000 TL’nin 120.000 TL’si İçin 27.870 TL, Fazlası | %35
  • 000 TL’den Fazlasının 600.000 TL’si İçin 195.870 TL, Fazlası | %40
Olarak belirlenmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından paylaşılan güncel oranlara göre %15 - %40 arasında gelir durumuna göre farklı oranlarda ödeme işlemlerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Gelir Vergisi Mükellefleri Kimlerdir? Gelir vergisi ödemekle yükümlü kişiler ilgili kanun ve yönetmelikler belirlenmiştir. Belirlenen şartları taşıyan ve gelir vergisinin unsurları arasında yer alan koşullara sahip kişiler bu vergiyi ödemek zorundadır. Kişinin Türkiye’de olup olmaması durumuna göre tam veya dar mükellef olması belirlenir. Türkiye’de ikamet eden ve belirlenen oranlarda bir takvim yılı içinde kazanç elde eden kişiler tam mükellef olarak tanımlanmıştır. Bir takvim yılı içinde Türkiye’de sürekli olarak altı aydan fazla bir süre oturanla ve ikametgahı Türkiye olanlar bu vergiye tabidir. Gelir vergisi hesaplama işlemlerinde bu gibi farklı unsurlar dikkate alınarak kişilerin ödeyecekleri vergi oranları hesaplanır. Gelir Vergisine Dahil Olan Unsurlar Nelerdir? Gelir vergisine giren kazançlar arasında birçok farklı unsur yer alır. Kişilerin bu araçlar ile bir takvim yılı içinde elde edecekleri kazançlar gelir vergisinin konusunu oluşturmaktadır. 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu kapsamında gelir vergisine giren kazançlar ve iratlar:
  • Ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar,
  • Zirai faaliyetlerden elde edilen kazançlar,
  • Menkul sermaye iratları,
  • Serbest meslek kazançları,
  • Ücretler,
  • Diğer kazanç ve iratlar vb.
Olarak sıralanabilir. İrat olarak tanımlanan kazançlar, gelir getiren mülkler olarak tanımlanabilir. Bu durumda kazançlarını mülk gelirlerinden elde edenlerinde gelir vergisi ödemesi gerekir. Vergi oranlarına göre mükellef olan kişilerin gelir vergisi hesaplamalarına göre ödeme işlemlerini ilgili kurumlara yapmaları gerekir. Gelir Vergisi Ne Zaman ve Nereye Ödenir? Gelir vergisi ödeme işlemleri vergiye tabi kişilerin ikametgahının bulunduğu yerin vergi dairesi veya bankalar aracılığıyla ödenebilir. Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde online ödeme yöntemleri de günümüzde bu tip vergilerin ödenmesi için kullanılabilir. Gelir vergisi bir takvim yılı içinde iki defa ödenebilir. Yılda iki taksit halinde ödenen gelir vergisi, mart ayının sonuna kadar ilk taksit, temmuz ayının sonuna kadar ise ikinci taksit olarak belirlenmiştir. Gelir vergisi hesaplama işlemlerinin yapılmasının ardından kişilerin elde ettikleri kazançların %15 - %40 arasında gelir miktarına göre ödeme işlemleri gerçekleştirmeleri mümkündür. Hesaplama işlemlerinin doğru bir şekilde yapılarak vaktinde ve ilgili kuruluşlara ödeme işlemlerinin yapılması gerekmektedir.