Katma Değer Vergisi Nedir, Nasıl Hesaplanır?
KDV oranları ilgili kanun ve yönetmeliklerle belirlenmektedir. Hesaplama işlemleri sırasında da mükelleflerin bu oranlara göre işlem yapmaları gerekir. Katma Değer Vergisi (KDV), herhangi bir mal ve hizmet tesliminde, mal ve hizmeti teslim eden kişilerin ödedikleri fakat mal veya hizmeti alan kişilere yüklenen bir harcama vergisidir. %1 - %18 oranları arasında değişiklik göstermektedir. Vergi mükellefleri tarafından sunulan mal ve hizmetler için aylık olarak ödenene bu vergi türü günümüzde Türkiye’de tüm mal ve hizmetler için geçerlidir.
Katma Değer Vergisi ürün ve hizmet sektörüne göre farklı oranlarda alınır. Genel itibariyle %18 olarak ödenen KDV, otel, restoran vb. hizmet sektörlerinde %8 oranında uygulanmaktadır. KDV hesaplama işlemlerinde bu oranlar dikkate alınacaktır.
Katma Değer Vergisi (KDV) Tutarı Hesaplama Yöntemi
Katma Değer Vergisi hesaplama yöntemleri arasında belirlenen hesaplama formülü: ‘’KDV Oranı = Mal/Hizmet Bedeli X KDV Oranı’’ olarak hesaplanır. Örneğin: %18 KDV oranına göre, 1.000 TL olan bir mal/hizmet için hesaplama yapıldığında KDV tutarı: 180 TL olarak belirlenecektir. Sektörlerde ve hizmet/ürün özelliklerine göre farklı oranlarda alınan KDV için benzer hesaplama yöntemleri uygulanır.
KDV dahil satışlarda hesaplama işlemlerinin dışında bir malın KDV haricinde tutarını hesaplamak için:
‘’KDV Oranı + 1 ÷ Mal/Hizmet Bedeli’’
Formülü kullanılabilir. Bu formül ile KDV haricinde bir malın veya hizmetin dahil edilmeyen tutarı hesaplanabilir.
KDV Kimlerden Alınılır?
KDV mükellefi olarak herhangi bir mal ve hizmet satan firmalar tanımlanmıştır. Herhangi bir sektörde ürün veya hizmet sunan tüm işletmelerin bu vergiyi ödemeleri gerekir. Ancak mal ve hizmet üreten kişiler bu vergiyi, mal ve hizmet talep eden kişilere yükler. Dolayısıyla KDV vatandaş tarafından ödenen ve düzenli olarak mal ve hizmet üreten kişilerce ilgili kurumlara ödemesi yapılan bir vergidir. KDV hesaplama işlemlerinde bu unsurlar dikkate alınarak işletmeler güncel vergi oranları üzerinden fiyatlarına KDV dahil hesaplama veya KDV hariç olarak belirlememe yaparlar.
Katma Değer Vergisi Ne Zaman Ödenir?
KDV beyannamesi genel itibariyle aylık olarak verilir. Fakat üç aylık süreçler ile KDV ödemelerini yapan firmalar da bulunmaktadır. Katma Değer Vergisi Beyannamesi ilgili ayın 24’üncü günün akşamına kadar, faaliyet gösterilen yerin ilgili vergi dairesine beyan edilir. Muhasebeciler aracılığıyla bu işlem mal ve hizmet üreten kişiler adına yapılır.
Doğrudan firmalar şahsen de KDV ödeme işlemlerini yapabilecekleri gibi muhasebecileri aracılığıyla da bu işlemlerini yapabilir. KDV ödemesi her ayın 26. günü ilgili kurumlara yapılmak zorundadır. Sektörlere göre KDV oranları değişiklik göstereceği için hesaplama işlemlerinde bu oranlar dikkate alınarak işlem yapılır. Vergi ödeme işlemleri büyük oranda muhasebeciler aracılığıyla rahatlıkla gerçekleştirilir.
Güncel KDV Oranları
KDV oranları listesi güncel olarak Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanmıştır. ‘’Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Karar’’ kapsamında belirlenen oranlara bakılarak:
Ekli listelerde yer alanlar dışında, vergiye tabi işlemler için | %18
Ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler | %1
Ekli (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler | %8
Olarak belirlenmiştir. KDV hesaplama işlemlerinde söz konusu oranlar dikkate alınarak işlem yapılır. Günümüzde Katma Değer Vergisi (KDV) en düşük olan ürünler ekmek ve un mamulleri için belirlenmiştir. Bu ürün ve hizmetler için %1 oranında KDV oranı uygulanır. Otel, restoran vb. hizmetlerde ise %8 olarak belirlenen KDV genel itibariyle %18 olarak uygulanmaktadır.